کهگیلویه و بویراحمد استانی است که نیازهای معلولین در نگاه شهر سازان دیده نشده و حقوق معلولین در حوزه مناسب سازی برای استفاده یکسان از خدمات در قوانین خاک می‌خورد.

در بسیاری از کشورها شهرسازی‌ها با در نظر گرفتن شرایط مختلف و همچنین امکان تسهیل در تردد عابرین انجام می‌شود، اما در کشور ما و به خصوص استان کهگیلویه و بویراحمد این مهم کمتر مورد توجه قرار گرفته و صدای عصا سفیدها، ویلچرسواران و جامعه معلولین در جولان مسائل دیگر به نحو مطلوب شنیده نمی‌شود.
بی شک برای دیدن ضعف‌های این حوزه نگاه کارشناسی نیاز نیست و هرکس با کمی قدم زدن در خیابان‌های شهر یاسوج و دیگر شهرهای استان به عمق مشکلات پی می‌برد.
همیشه فریاد برای حمایت از جامعه معلولین در پشت تریبون‌ها بلند است اما روزی که وقت عمل برای بهبود زیرساخت‌ها برای آسان سازی تردد معلولین می‌شود، عملکردمان به همان شیب سازی‌های ورودی ادارات ختم می‌شود.
در کهگیلویه و بویراحمد نیز این مطالبه به حق، به نحو مطلوب رسانه‌ای نشده است و اوج این موضوع به سال ۹۲ و به برگزاری جشنواره تئاتر معلولین در یکی از سالن‌های شهر باز می‌گردد که معلولین تقدیرشده نتوانستد برای دریافت جایزه خود به روی سن بروند.
این نمونه‌ای از صدها مشکل در این حوزه است که هنوز برای رفع آنها از کف خیابانها تا راه پله‌های ادارات دولتی فکری نشده است.
مشاور استاندار کهگیلویه و بویراحمد در امور ایثارگران در این مورد گفت: مواد قانونی مختلفی از جمله ماده ۲ قانون جامع حمایت از حقوق معلولین تاکید فراوانی بر حمایت از این حوزه دارد.
محمود داربام در گفتگو با خبرنگار مهر، افزود: قانون و مقررات شهرسازی برنامه ریزی و طراحی برای تسهیل حرکت معلولین در سطح شهر را الزامی می‌داند و همه متولیان مؤظف هستند که نسبت به رعایت ظوابط کامل در ساخت و سازها اقدام کنند.
داربام به برنامه سوم توسعه و هدفگذاری‌هایی برای ارتقای توانایی معلولین با هدف تساوی فرصت‌ها و مشارکت معلولین اشاره کرد و یادآور شد: در همین راستا مناسب سازی امکان عمومی، خصوصی و دولتی محوریت اهداف قرار گرفت و این سوال وجود دارد که امروزه چه میزان از هدفگذاری‌ها محقق شده است.
وی افزایش ظرفیت‌ها و مناسب سازی توسط شهرداری‌ها با آماده سازی و مناسب سازی معابر عمومی با اولویت معابر اصلی و نزدیک به تقاطع‌ها را از دیگر هدفگذاری‌های برنامه سوم توسعه دانست و عنوان کرد: همچنین در راستای سیاست‌های کلی این حوزه، مناسب سازی بناها و مراکز خدمات عمومی و خدمات شهری با محوریت جانبازان، معلولین و ... مورد تاکید قرار گرفت.
عدم رعایت قانون مناسب سازی معابر برای معلولین
مشاور استاندار در امور ایثارگران با اشاره مجدد به ماده ۲ قانون جامع حمایت از حقوق معلولین گفت: ‌طبق این قانون تمامی وزارت خانه‌ها، سازمان‌ها، مؤسسات، شرکت‌ها و نهادهای عمومی و انقلابی مؤظفند در طراحی، تولید و احداث ساختمان‌ها، اماکن عمومی و معابر و وسایل خدماتی به نحوی عمل کند که امکان دسترسی و بهره مندی این ظرفیت‌ها برای معلولان و افراد عادی فراهم شود.
داربام نقش شهرداری در صدور پروانه و تاکید بر مناسب سازی برای معلولین را ضروری دانست و بیان داشت: طبق تبصره ۲ این قانون، شهرداری‌ها مؤظفند از صدور پروانه احداث و پایان کار برای آن تعداد از ساختمان‌ها و اماکن عمومی و معابری که استانداردهای تخصصی مربوط به حوزه معلولان را رعایت نکرده اند، خودداری کنند.
داربام تصریح کرد: مسئولین ما باید یک روز را با ویلچر سر کار بیایند تا به ابعاد ضعف‌های زیرساختی در حوزه مناسب سازی شرایط برای معلولین پی ببرند.
مشاور استاندار در امور ایثارگران نقش رسانه‌ها در تحقق مطالبات معلولین را محسوس دانست و خاطرنشان کرد: تا زمانی که رسانه‌ها از مسئولین مطالبه گر خواسته‌های عموم نباشند، نمی‌توانند به جایگاه خود دست یابند.
داربام نگاه صرفا سیاسی در حوزه رسانه را یک آسیب دانست و اظهار کرد: فعالیت و نقد منصفانه در حوزه‌هایی مانند عدم مناسب سازی ظرفیت‌ها برای معلولین به رشد خدمات برای این حوزه کمک می‌کند.
وی افزود: رسالت‌ها روزی محقق می‌شوند که مطالبه گر حقوق مردم باشیم.
داربام با بیان اینکه در جمهوری اسلامی ایران نیز دسترسی یکسان به خدمات برای همه مورد تاکید است، تصریح کرد: بهبود شرایط ارائه خدمات به جامعه معلولین همکاری همه دستگاه‌ها، بخش‌ها و اقشار مختلف جامعه را طلب می‌کند.
مشاور استاندار در امور ایثارگران با گلایه از عدم مناسب سازی معابر و تقاطع ها در شهر یاسوج، گفت: حتی افرادی که از لحاظ جسمی در وضعیت مناسبی قرار دارند، گاهی برای عبور از برخی چهارراه‌ها و میدان‌ها به دلیل عدم ظرفیت سازی و پیش بینی برای عابرین دچار مشکل می شوند.
وجود ۱۸ هزار معلول در کهگیلویه و بویراحمد
مدیرکل بهزیستی کهگیلویه و بویراحمد از شناسایی بیش از ۱۸ هزار معلول در استان خبر داد و گفت: بیش از شش هزار معلول در استان از خدمات مستقیم بهزیستی بهره مند شده‌اند.
علیرضا موسوی امجد در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: در مجموع ۱۸ هزار نفر از خدمات غیر مستمر بهزیستی بهره مند می‌شوند.
وی نرخ معلولیت در استان را بالاتر از میانگین کشوری دانست و ابراز داشت: راه اندازی یک آزمایشگاه مجهز و کامل ژنتیک برای شناسایی و کنترل آسیب‌های مربوط به اختلالات ژنتیکی و کاهش معلولیت‌ها ضروری است.
مدیرکل بهزیستی کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: معلولیت‌های ژنتیک و مادرزادی بیشترین فراوانی در میان معلولیت‌ها در استان را دارند.
مسئولین خود را جای معلولین بگذارند
علی، جوانی است که در سانحه رانندگی دچار معلولیت شده و با ما همکلام می شود. از علی می پرسم آیا معلولیت محدودیت است؟ او با لبخندی تلخ بر لبانش می‌گوید، بستگی دارد که محدودیت را در چه ببینیم، ما معلول نخبه و هنرمند و کسانی که پیشرفت کرده اند کم نداریم. البته که معلولیت محدودیت نیست، اما مشکلاتی را در جامعه برای فرد معلول به وجود می آورد. روی ویلچر من بشین و به آن طرف خیابان برس و من فریاد خواهم زد که معلولیت محدودیت نیست.

علی نیز ضعف‌های زیرساختی در حوزه شهری را از عوامل بروز مشکلات برای تردد معلولین در شهر می داند.
وی خواستار رفع محدودیت‌های زیرساختی در حوزه معلولین است و می‌گوید، مسئولین لحظه ای خود را جای علی و علی‌ها بگذارند.
یادآور می‌شود، گرچه اقداماتی در راستای مناسب سازی ظرفیت‌ها برای معلولین انجام شده است، اما در نقاط مختلف استان تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله بسیار است و این موضوع می‌طلبد که مسئولان عزم بیشتری داشته باشند، تا ویلچری با دلهره به جلو حرکت نکند، عصای نابینایی از ترس گم کردن مسیر نلرزد و سهم معلولین از پیاده‌روهای شهر در حد یک عبور و مرور ساده مشخص شده باشد.